Guadeloupe tot Curaçao 10 juni - 26 juli 2017

GUADELOUPE
Jonathan brengt ons 50 mijl verder naar Guadeloupe, dat Franse vlindervormige eiland. Eigenlijk zijn het twee eilanden met een nauw kanaaltje ertussen. Het oostelijke, Basse Terre, met zijn hoge bergen (sic) en tropisch regenwoud is mooier dan het platte Grande Terre. We checken in in Deshaies in het noorden en willen langs aantrekkelijke baaien in gezapig tempo afzakken naar het zuiden. Ons anker krabt en na omankeren opnieuw; dan maar een baaitje verder tegenover Pigeon Island. We steken 50 m ketting. Dat is maar goed ook want het begint behoorlijk te waaien. Zo’n stomme huurkatamaran ankert dicht onder ons. Als we weer zouden krabben zitten we er op. We zijn wat voorzichtig geworden door het krabavontuur van die ochtend en rekken de avond met twee films tot 1 uur. Dan besluit Jos ankerwacht te houden. Om 4 uur wordt de wind minder en gaat hij ook naar bed. De volgende morgen snorkelen we bij Pigeon Island, de kern van het marine reservaat van Cousteau: één van de mooiste koraallandschappen die we gezien hebben. Prachtige grote geweivormige groeisels. Die twee grote nieuwsgierige barracuda’s nemen we maar voor lief. Daarna naar baaien waar we meer beschut liggen en kunnen ontspannen.

LES SAINTES
In deze heerlijke beschutte archipel ten zuiden van Guadeloupe hebben de Fransen nooit plantages aangelegd en de bevolking is er daarom blanker dan in de rest van de Carieb. De zwarten die er wonen zijn er uit vrije wil naar toe gekomen, net als wij. Wanneer je door de hoofdstraat loopt waan je je in een Frans provinciedorpje. De mairie, een boulangerie en een charcutier. O zegen: stokbrood, pain au chocolat, wijn, mousse de canard en brie. We wandelen ontspannen in het lieflijke glooiende lanschap: auto’s zijn er nauwelijks. Ontspannen, nou ja wel met een natte rug, want warm blijft het.
Onze ligplaats hebben we zo gekozen dat we een depressie met flinke wind kunnen uitzitten. Dagelijks volgen we de weerberichten want zo’n tropical wave is het voorstadium van een orkaan. Maar tot ieders verbazing komt hij niet onze kant op, maar buigt af naar de ABC-eilanden (die als hurricane veilig gelden) en wordt daar een echte tropische storm - Brad - categorie 2. Vrienden op Trinidad halen hun boot op de kant omdat ze op een rottige ankerplaats liggen, vrienden op Grenada gebruiken hun 2e anker. Wind tot 37 knopen en regen. Op Les Saintes hebben we een bewolkt dagje met heel veel regen.

POINTE-A-PITRE
We zeilen naar Pointe-á-Pitre op de nauwe landengte die de eilanden van Guadeloupe verbindt, het lijfje van de vlinder. De volgende dag blijken we te liggen langs een wedstrijd van locale houten sloepjes van ca 6 meter, Canous Traditionnelles. Een locale bootbouwer is 60 jaar geleden begonnen die te bouwen, zijn familie bouwt ze nog steeds; er zijn er nu 60. De locale trots, kevlar zeil en flink gesponsord. Net als de Log Canoes op de Chesapeake en de Gommiers op Martinique zwaar overtuigd en nauwelijks een kiel. Spektakel dus bij de gijpboei (foto’s), vlakbij waar het publiek zit!

Toen we aankwamen lieten we het anker vallen op ruime afstand van andere schepen. Daarna kwamen er kleine schepen van ca 30 voet, die dichtbij ons ankeren. Te dichtbij, want ze vergeten dat onze 60 voeter een twee maal zo grote ankercirkel heeft. Maar ach, de passaat waait altijd vanuit het oosten. Dan begint het tegen het vallen van de duisternis te hozen. Een dicht gordijn van regen verlicht door bliksemflitsen sluit ons in. Windstoten van 30 knopen, maar wat erger is: de wind draait naar het westen. Jos tuurt door het duister en ziet dat een schip voor ons van zijn anker slaat en tegen zijn buurman stoot, waaraan het blijft hangen. Bij beide schepen is geen bemanning aan boord. In het noodweer komt de bemanning van het schip op drift aan boord en weet de motor te starten. Ze ankeren opnieuw dicht voor ons. Als de wind weer naar het oosten draait dan zitten wij erop. Het hoost zo dat Jos al zijn natte kleren heeft uitgetrokken. Hij staat in het donker op het voordek te schreeuwen in het Frans tegen het schip voor ons om hen te laten omankeren tegen het geraas van het noodweer in. Vanuit de kuip is hij nauwelijks te zien. Als het bliksemt lichten zijn nog witte billen op (geen foto’s). De discussie gaat stroef, maar uiteindelijk ankeren ze om.

LED
Soms zie je op de ankerplaats een boot die in het donker op een disco lijkt: de eigenaar heeft moderne ledverlichting in de kuip en laat de kleur per minuut veranderen. Storender wordt het als je een brug verlicht met zo’n programma, zoals de nieuwe brug op St Maarten: 2,5 km lang en het gaat de hele nacht door. Alle kleuren van de led-regenboog over de hele lengte. Maar het kan anders.
Het centrum van Pointe-á-Pitre is erg verlopen; het enige intrigerende dat we vinden is graffiti (foto). Maar zoals iedere stad-met-kapsones heeft het gemeentebestuur een oplossing gevonden: een nieuw museum. Een goed vormgegeven gebouw dat spectaculair oogt door een fraaie dakrand. Echt leuk wordt het gebouw ’s avonds. Dan wordt de dakrand een golf in blauw en groene zeekleuren (foto). Heel langzaam verschuiven de kleuren alsof de golf langzaam wegvloeit.

TROPISCHE MIST
We huren een auto. De katten moeten naar de dierenarts en wij willen het binnenland van Basse Terre in. De top van de locale vulkaan - zoals veel vulkanen in de regio heet hij Souffrière (souffre = zwavel) - hebben we nog niet gezien omdat er altijd wolken omheen hangen. Die wolken zorgen ook voor veel regen en een vochtige mist. Die mist heeft een eigen type vegetatie. We wandelen over goed gemarkeerde, doch modderige paden door het regenwoud, lopen naar warme zwavelbronnen, ‘doen’ een kratermeer, en zien zowaar even de top van de Souffrière. We wandelen door een vochtige vegetatie met veel varens naar het uitzichtspunt op de waterval: 110 m lang! Het lijkt of die recht in de mist ontspringt.

POOTJE EN OORTJE
Onze scheurkalender is onze agenda en daar staan de klussen die we moeten doen. Met soms wat vreemde aanduidingen: pootje betekent dat de poezen hun wekelijkse medicijn (een laxeermiddel voor haarballen) krijgen: een kleverige, zoete pasta die je op hun pootje smeert zodat ze die oplikken. Oortje betekent oorzalf. Bij de jaarlijkse rabies inenting ontdekt de dierenarts dat onze katten een parasiet in de oren hebben. De eerste dosis zalf doet hij ons voor: wat zalf in het oor spuiten en dan masseren. Jasper gromt alleen, Misha vecht voor zijn leven. Majo die hem vasthoudt wordt flink gekrabd. Wij mogen het de komende weken zelf doen: pleisters en sterilon maar eerst klaar zetten, Misha’s nagels zijn vlijmscherp.

DOMINICA
30 mijl naar Dominica, een heerlijk tochtje. Al voor we bij de ankerbaai van Portsmouth zijn worden we begroet door een boot, die ons naar een mooring begeleidt. Portsmouth had een slechte naam bij het bootjesvolk: diefstallen en overvallen. Maar zo’n 10 jaar geleden besloten een aantal boatboys dat ze meer konden verdienen door samen te werken en te zorgen voor veiligheid en goede moorings (de baai is behoorlijk diep). Het is ze gelukt: de baai is veilig (ze patrouilleren ‘s nachts), de regering steunt ze en helpt de zeilersgemeenschap en er is een marine reservaat gekomen. Het succes is zo groot dat ze nu als spreker worden uitgenodigd op congressen op de andere eilanden. Maar belangrijker: de schepen komen. Zelfs nu in het laagseizoen liggen er 15, die trips maken met lokale gidsen. Dominica is een fantastisch mooi eiland. In tegenstelling tot de andere eilanden is het nooit ontbost voor rietsuikerteelt. Maar 13% (inclusief wegen) is geen bos.

ZATERDAG
We spreken een paar van de verkopers op de zaterdagmarkt. Trots op Dominica zijn ze allemaal. Een prachtige vrouw vertelt ons dat ze in de hele Carieb gereisd heeft maar “Dominica is mijn thuis”. Bij een andere stal ontmoeten we een trotse boer; zijn dochter staat op de markt met zijn bananen en mango’s. Hoewel ex engels is Dominica in hoofdzaak katholiek: de missie vanuit Martinique en Guadeloupe was er zeer snel bij. Veel producten komen uit Guadeloupe: ze worden door lokale zeilschepen aangevoerd. Een van de kapiteins vertelt ons trots dat zijn schip (uit 1988) beladen zo’n 10 knopen doet.

LOPEN
Meteo France heeft voor Martinique en Guadeloupe een weeralarm afgegeven met zware regens en onweer. Dominica ligt tussen de twee in, ons plan om de volgende dag naar een waterval te lopen stellen we uit. De regen wordt in de loop van de vroege ochtend echt hevig: na een paar uur drijven de eerste cocosnoten langs en wordt het water geel van de modder. In de ankerbaai monden minstens vier riviertjes uit. Dat waren gisteren nog kleine stroompjes met watervogels en een verdwaalde rat, nu komen er takken en vuil mee. Zoals veel eilanden probeert ook Dominica plastic en styrofoam (maaltijdverpakkingen) te beperken, maar aan de baai te zien moet er nog wat ingemasseerd worden.

De volgende dag nemen we een busje naar de start van onze wandeling. Het busje is nog tamelijk leeg en zal pas vertrekken als er voldoende mensen zijn: we krijgen een inkijkje in de concurrentieoorlog tussen chauffeurs: voorbijgangers aanroepen, lijmen, de bus van de concullega afkraken. Wij worden bij een afslag gedropt: 8,5 km naar de start van de wandeling. Jos is optimistisch: het is totaal zo’n 15 km, je loopt 5 km per uur, het is nèt 9 uur, dus voor de lunch thuis.
Na 200 m hevig heuvel op stopt er een pick-up: of we een liftje willen? Snel springen we in het bakje en lopen met onze weldoeners naar de waterval: 20 min lopen, 5x de rivier oversteken, we trekken onze schoenen er al niet meer voor uit. Weer terug bij de pick-up krijgen we het aanbod verder met ze te gaan, maar we staan sterk in onze doorweekte schoenen: van hier af lopen we. We passeren kleine tuinen; rasta’s kweken behalve groente vaak ook bloemen. Twee uur later zijn we op het hoogste punt bij het verlaten bezoekerscentrum (laagseizoen): nu alleen nog even naar beneden via regenwoud. Ja, het regent weer eens. Na een paar km ontdekken we dat we op het traject van een 7-urige hike categorie zwaar zitten. Maar de regen is opgehouden en volgens onze app moeten we ergens een zijpad tegenkomen richting Portsmouth. De zijpaden zijn overgroeid en na de zware regen niet te doen, zeker niet met Jos’ opengescheurde schoen. Dan, na een glibberige, steile, niet-voor-ongeoefende lopers geschikte afdaling, horen we om 15.00 weer verkeersgeluid en opeens zijn er weer bananenbomen, een tuin. Weer aan boord doen we helemaal niets meer.

CHAMPAGNE
Met de bus naar het iets zuidelijker kustplaatsje Champagne, dat een feestelijk vulkanisch verschijnsel toont. Je kunt daar snorkelen in zee waar bubbels (CO2) uit de aarde omhoog borrelen. Net een glas champagne, maar dan alsof je er in zwemt. De bubbels kriebelen een beetje als we ons er in wentelen. Proost!

LEVEN MET EEN VULKAAN
We klaren in in het noorden van Martinique in Saint Pierre, dat eind 19e eeuw gold als het Parijs van de Carieb. Een groots theater, waar sterren als Caruso optraden, aanlokkelijke bordelen, top-end restaurants en low-end kroegen. En de vulkaan Mont Pelée, die altijd met zijn top in de wolken steekt. Nu is Saint Pierre een onbeduidend provinciestadje dat getekend is door die vulkaan. De ruïne van het theater is de stille getuige van de grote eruptie van Hemelvaartsdag 1902, die de stad wegvaagde. Eén man, de moordenaar Cyparis, overleefde omdat hij in een veilige stenen cel op zijn doodvonnis wachtte. In zijn plaats kwamen alle andere 30.000 mensen om in de vuurstorm van de exploderende kraterwand. Van de 13 schepen die in de baai voor anker lagen wist er één te ontkomen.
Twee musea documenteren de verwoesting en lichten ons voor over het ontstaan van de Carieb. Twee lijnen van erupties langs een tectonische breuklijn hebben de eilanden vulkanisch op de kaart gestuwd. De oudste deed een noordoostelijke baan ontstaan van Barbados tot Barbuda met o.a. de rechter helften van St Lucia, Martinique en Guadeloupe (Grande Terre); een latere westelijke baan van Grenada tot Saba daarnaast schiep o.a. Dominica en de linker helften van St Lucia, Martinique en Guadeloupe (Basse Terre). Grande Terre is dus platter omdat het in de miljoenen jaren dat het ouder is dan Basse Terre is afgesleten.We zien blaartrekkend filmmatriaal met de titel ‘Leven met een Vulkaan’.

FORT DE FRANCE
Na een paar uur varen ankeren we om 5 uur voor de hoofdstad Fort de France. Moe gaan we aan de borrel, maar er komen zulke opzwepende ritmes vanuit de stad dat we in de dinghy springen. Talloze carnavalsverenigingen, ieder met een andere uitdossing en ritmesectie, hossen in optocht langs ons en stelen met eigen choreografiën de show (foto’s).
Fort de France is een aantrekkelijke stad. Voor ons helemaal omdat het centrale park La Savanne meteen aan onze amker baai ligt. Prachtig is het gebouw waarin de bibliotheek is ondergebracht van de hier geliefde Schoelcher, de gouverneur die zich beijverd heeft om de slavernij af te schaffen. De bibliotheek heeft een gietijzeren frame en is ontworpen door Gustav Eiffel. Er staat aan het park het trotse Hotel L’Impératrice, met op de eerste verdieping het Restaurant Josephine, genoemd naar Josephine de Beauharnais, Napoleons vrouw, die hier geboren is. Zij is niet erg geliefd. Haar wordt verweten dat ze Napoleon niet heeft bewerkt om de slavernij af te schaffen. Haar vader had een plantage die zonder slaven het loodje zou leggen.Verderop in het park staat haar standbeeld, maar zonder hoofd; dat hebben de mensen afgehakt.

DIAMOND ROCK
We ronden Diamond Rock, een rots, zo’n 3 km van de zuidwest punt van Martinique die door admiraal Nelson werd ingericht als oorlogschip (foto). The unsinkable warship H.M.S. Diamond Rock kreeg een volledige uitrusting met bemanning, kanonnen en voorraden om Franse schepen die de westkust passerden het leven zuur te maken. De talloze gangen door de rots gaven een fantastische dekking. Ze hielden dat 18 maanden vol tot een furieuze Napoleon admiraal Villeneuve er een eind aan liet maken. Door het uitwassen van de kalk tussen de rots lijkt het of The Rock met z’n pokdalige gezicht grijnst als we langsvaren.

ON THE ROCKS
De zoomlens van Jos’ camera houdt het voor gezien. Iedere dag in de rugzak mee aan land en soms overladen worden met boodschappen is hem te veel geworden. Jos maakt nu plaatjes met z’n i-phone, maar dat gaat moeizaam. En dat terwijl we in een prachtig gebied cruisen: Los Roques. 2 jaar geleden durfden we, bang voor piraten, niet naar deze Venezolaanse eilanden. Maar we hebben intussen zo veel mensen ontmoet die er enthousiast over zijn dat we maar eens poolshoogte gaan nemen. Terwijl het land lijkt te imploderen heerst hier enige welvaart door toeristen vanuit Caracas en relatieve rust. Er is er een gierende inflatie van 900% per jaar. Een biertje in een restaurant kost $ 0,70, maar daar heb je een pak van 4800 Bolívar (1 cm dik) voor nodig. Het toeristische Gran Roque bestaat uit rotsige bergjes, de rest is een rijk van tientallen koraaleilanden met smetteloze stranden en riffen die beschutting tegen de golven bieden. Er zijn er maar 3 bewoond, voornamelijk door vissers.

Hé, daar liggen Nederlanders met de Venus uit Den Haag. We komen langszij met de dinghy, blijken het Spanjaarden: de aardige Riges en Olga. Die Nederlandse vlag is om te ontkomen aan de hoge Spaanse belasting op boten en de dure jaarlijkse technische controles. Met hen hoppen we de eilandjes af. Riges is een verwoed speervisser, die voor een gezamenlijke barbecue een vis schiet, volgens zijn gidsje (in 5 talen plus plaatjes voor de analfabeten) een rouwrand tandenbaars, een smakelijk beestje. De kop is voor de katten (foto), maar die krijgen daar geen greep op – de pussies - dus peutert Majo er voldoende vlees af voor twee volle buikjes. Wij komen trouwens ook ruimschoots aan onze trekken. Met z’n vieren strijken we de volgende dag neer bij een restaurantje: kreeft, ceviche van conch en een niet nader gedetecteerd geroosterd visje, $ 5 pp, wijn zelf meenemen.

Ons genot wordt ruw verstoord door een weerbericht. Don, een named Storm, komt over 2 dagen onze kant op met 45 tot 55 knopen wind en Los Roques liggen precies in de baan. Ons datategoed voor internet is op, we kunnen alleen sms-en. En we hebben weerberichten via de korte golfzender, 1x per etmaal. We vinden een goed beschutte ankerplaats volledig omgeven door riffen en eilandjes met mangrove en besluiten daar af te wachten wat gaat komen. Vervelend voor dit verhaal is dat onze vriend Gi, die we sms-en, een dag later terug rapporteert dat de baan van de storm boven ons langs gaat en dat hij afneemt in kracht, een anti-climax. We komen niet boven de 28 knoop.

CURACAO
Daarna waaien we naar Las Aves, inderdaad bewoond door duizenden vogels, een paar vissers in tijdelijke kampen. Twee prachtige archipels van riffen, azuurblauw water, stranden en hoge mangrove bomen met vogelnesten. We hebben nog niet geankerd of we worden al begeleid door twee visbootjes. Ze houden een kreeft omhoog; ze willen niet verkopen maar ruilen. Ze vragen spullen die hier waanzinnig duur zijn, zoals spaghetti, tomatenketchup en suiker. Ze zijn zo content met de ruil dat we twee kreeften krijgen. Iedereen blij.

De vertrekdatum naar Nederland nadert: hop, hop via Bonaire naar Curaçao, door de scheepjesbrug en naar een marina. We treffen vriend Siebe, die op Curacao geboren en getogen is en na zijn school in Groningen is gaan studeren. Hij leidt ons rond langs plaatsen van zijn jeugd. Hij ziet er uit als een echte Macamba, nog witter dan wij, maar zijn ogen glinsteren als hij het nasale zangerige Papiamentu met kleurrijke Curaçaoenaars spreekt. Hij verdient zijn brood door Nederlandse bedrijven uit te lijnen, maar voelt zich als Curaçaose jongen niet thuis in de calvinistische rechtlijnigheid. Hij hangt tussen de twee culturen en onderzoekt zijn roots door een boek te schrijven. Wij weten nog waar ons eigen thuis is en pakken het vliegtuig.

OP BEZOEK KOMEN OF MEEVAREN
- Augustus: Nederland mèt katten. Wij komen graag bij jullie langs!

ONS BEREIKEN
Gaat het makkelijkst via onze email josvanveen66@gmail.com of hendriksmajo@gmail.com, sms-en of skypen. In Nederland bellen: Majo: + 31 655712122. Jos: +31 654201071