Nog Meer Panama 7 april- 9 mei

Nog Meer Panama 7 april – 9 mei 2016

PANAMA CITY
We zijn hier al 7 weken en hebben behalve San Blas nog maar weinig van Panama gezien. We zijn al vaak naar het winkelcentrum buiten Colon geweest en 2 keer naar PC; met boodschappenlijstjes jagen op voedsel en techniek, gestresst om op tijd terug te zijn voor de marinabus naar Shelter Bay.
PC huisvest zijn 2 miljoen inwoners vooral in wolkenkrabbers. De stad is zo uitgestrekt dat lopen zinloos is, al was het maar door de drukkende hitte. Iedereen neemt taxi’s en staat daarin meestal vast in files. Er is geen centrum en de menselijke maat is zoek. De straten hebben nauwelijks naamborden en de huizen hebben geen huisnummers. Een locatie wordt aangeduid door het aantal meter van een kruispunt of een bekend gebouw. We sjacheren met taxichauffeurs die vaak zelf ook niet weten waar iets is. Alleen de skyline is mooi: wolkenkrabbers aan het water van de Stille Oceaan. De stad staat ons tegen, maar we willen niet geloven dat er in die metropool geen mooie of interessante plekjes zijn en besluiten er te overnachten. We geven PC een tweede kans nu we er zelf meer relaxed voor open staan. 9 april, Jos’ verjaardag, vieren we met een diner in PC’s beste restaurant Madrigal. Net niet op sterren niveau proeven we, maar wel goed met een fijne ambiance. De oude wijk eromheen, die buiten de huidige stad ligt wordt driftig gerestaureerd en heeft wel uitstraling. We sluiten af in cafe Habana waar Jos (binnen!) een Cohiba opsteekt en toast met een glas oude rum. Gefeliciteerd!

HET KANAAL DOMINEERT
Wij liggen aan de Atlantische ingang van het Panama kanaal. Het kanaal is fysiek dominant, want als je met de bus naar Colon aan de andere kant van de baai gaat kost dat al gauw een uur omdat je lang moet wachten voor schepen die de sluizen in en uit gaan. Die hebben voorrang want het kanaal is ook economisch dominant; het is een ader van vloeibaar goud die het land doorsnijdt en ook de America’s scheidt. Een vrachtschip betaalt gemiddeld zo’n $100,000 voor een doortocht, de grootste schepen $ 400.000. Het kanaal is een zelfstandig, commercieel staatsbedrijf dat de economie van het land bepaalt. Er zijn twee stukken gegraven kanaal aan de twee oceaankanten met sluizen die zijn verbonden door het Gatun meer dat door een stuwdam is gecreëerd. De stompen van de bomen die in het een eeuw geleden onderlopen gebied stonden steken nog naargeestig uit het water (foto). De waterstand van het Gatun meer wordt behandeld in de economische rubrieken. Al twee jaar heeft het te weinig geregend, waardoor de waterstand te laag is en de schepen minder belast door het kanaal kunnen. Minder omzet dus. De nieuwe, grotere sluizen die nu in de testfase zitten heten milieu vriendelijk; het water dat eruit gepompt wordt gaat naar een spaarbekken en wordt weer teruggepompt als een schip omhoog moet. Goed voor het milieu, maar vooral voor de waterstand van het Gatun meer.

MISHA’S PASSIE
Jasper blijft braaf aan boord bij ons in de buurt, maar Misha wil steeds de steiger op om de wereld te verkennen. Daarom loopt Jasper vrij rond en zit Misha aan een lijn van ca 5 meter. Als compromis laten we het uiteinde ervan meestal los. Hij voelt zo wat weerstand door het slepende handvat, maar kan wel rondscharrelen. Hij springt bij voorkeur toch op de steiger maar gaat dan naast de boot naar het water ziten staren. Hij kan dat, volmaakt gelukkig, uren volhouden en wij doen of we niets zien. Vandaag ook. Misha springt na z’n overdenking op de steiger terug aan boord, maar langs een andere route dan hij van boord gegaan was. Jos hoort hem piepen en ziet nog net hoe hij buitenboord hangend klauwt naar de voetrail. Maar dan wordt hij achterover getrokken door de lijn die een slag om de bolder op de steiger zit. Daar stort Misha te water (voor de 7e keer). Jos grijpt de drenkeling in z’n nekvel en Majo spoelt hem op dek af met zoet water (foto) en wrijft hem droog. Voorlopig heben we geen kitten aan hem, want hij moet zich eerst drooglikken zodat er weer wat fluff in z’n vacht komt.

PANAMA PAPERS
“Goh, je krijgt hier wel makkelijk een verblijfstitel en veel belasting betaal je hier ook niet.” Majo leest in de bus naar Panama voor uit een VVV brochure, een artikel geschreven door de America Chamber of Commerce. “Met een inkomen van $ 1000 per maand krijg je al een gepensioneerden visum, los van je leeftijd! En nog wat vrijstellingen bij verhuizingen”. Zijn er hier daarom zoveel Amerikaanse gepensioneerden? Verderop meldt de VVV nog onder het kopje tax advantages “the Panamanian Government has been working to free Panama from the stigma ‘tax haven’, however there are still distinct tax advantages in many cases….” Een paar dagen later krijgen we mailtjes met grappen over de Panama papers en blijkt het FD een Panama dossier te hebben. Hier heet het Mossak Fronseca. Naar het juristenkantoor dat – naarmate de tijd vordert wel heel belastingvriendelijke constructies blijkt te hebben opgezet. Voor de gewone man hier ligt dat gevoelig omdat de huidige regering bezuinigt en projecten heeft stopgezet. Opleidingen zijn opgeheven, klassen groter gemaakt. “Ze schilderen liever een brug, dan dat ze het wegdek ervan repareren” zegt een taxichauffeur. Als buitenlander krijg je makkelijk werk, de werkloosheid onder de locals is gestegen.

GENOCIDE
Laten we het maar bekennen: we hebben KAKKERLAKKEN. Sinds eind november in St Marta al. Onze buurman bovenwinds had ze. Tja veel wisselende contacten.... Wanneer hij een week naar huis gingen gebruikte hij een bestrijdingsmiddel dat 5 dagen moet werken. Hij kocht het ook voor ons, maar een week van boord met de katten is lastig. Majo probeert ze te lijf te gaan met spuitbussen en ’kakkerlakken hotels’, vallen met gif. Met een kadaverdiscipline zorgt ze dat er geen water of etensresten achterblijven. Na iedere maaltijd afwassen en vaak stofzuigen. Wanneer ze ’s-nachts naar de wc moet sluipt ze eerst in het donker naar keuken en pakt een plastic beker. Dan knipt ze het licht aan en zet snel de omgekeerde beker over de kakkerlakken die zich laten verrassen. Jos is daarvoor te langzaam en moet eerst zijn leesbril vinden. De slag lijkt steeds persoonlijker te worden; Majo slaat ze nu ook dood met de vlakke hand; 10 per nacht is geen uitzondering. Ze lijkt aan de winnende hand want de vangsten worden geleidelijk minder. Tot Jos bij de accu’s moet zijn. Hij doet het luik open en daar wemelt het. De familie Wemel wordt ook uitgeroeid en de hygiëne wordt zo mogelijk nog verder opgeschroefd. Een streng regime van geen etenswaren laten slingeren en veel bleekwater volgt. Plus spuitbussen uit de supermarkt. De aantallen blijven beschaafd, tenminste van de kakkerlakken die zich in het donker laten zien (en vangen). Meer dan 10 in een nacht halen we gelukkig niet. De katten kijken er naar, maar vangen ze niet. We kunnen deze oorlog niet winnen realiseren we ons. Daarom grijpen naar het laatste redmiddel. NUKE ‘M!
In Panama vinden we bommen tegen kakkerlakken. Dat zijn spuitbussen met gas dat het zenuwcentrum aantast; die blijven spuiten nadat ze geactiveerd zijn. Zondag 1 mei, dag van de arbeid, is het de dag. We werken ons suf: fruit en groenten en alle borden, pannen en bestek moeten op dek. Net als alle kussens en beddengoed, mandjes van de katten (foto). Jos plakt alle ventilatiegaten af (het wordt die dag 37 graden), de vloerluiken en alle kastjes gaan open en dan activeert Jos de bommen en maakt zich snel uit de voeten. Met de katten in de reiskooi gaan we in de airco sailerslounge van de marina zitten. Dat is het beste onderdeel van het dagprogramma. Twee uur later mogen we de boot openzetten om te ventileren en nog 2 uur later kunnen we beginnen met schoonmaken en inrichten. We vinden nauwelijks dode kakkerlakken maar maken ons geen zorgen. Tegen 7 uur ’s avonds zijn we weer ingericht. Doodmoe, maar tevreden. Maar tijdens het koken vangt Majo er al 8! Die nacht loopt de stand op naar 13. ‘Vast omdat ze wel geraakt zijn, want ze laten zich makkelijk vangen’ meldt jachtopziener Majo. Maar als de nacht daarop nog eens 11 kakkerlakken verschalkt worden, beginnen we te twijfelen aan de werking van de bommen. Deze slag hebben we verloren. Majo grijpt weer terug op de goede oude spuitbus en koopt in de supermarkt weer een voorraadje. Wordt vervolgd!

DANA
De Amerikaanse Dana komt met haar 28’ boot (8,40 m.) het kanaal uit en meert af in Shelter Bay. Omdat je in het kanaal niet mag zeilen heeft ze een buitenboordmotor geleend; ze zeilt normaal singlehanded en zonder motor en is nu in de slotfase van haar 2e tocht om de wereld. Haar plan om via Kaap Hoorn te gaan liep mis omdat haar boot over de kop ging. Die richtte zich weer op maar de schade was te groot om door te gaan; dan maar door het kanaal. Nu is ze nog drukdoende om haar elektronica weer aan de praat te krijgen. Ze wil graag naar huis naar haar kinderen en kleinkinderen en haar vriend. Dana (57) is een aardig vrouwtje dat tamelijk aanwezig is en goed mondharmonica en dwarsfluit speelt. Haar karakter is volgens haar eigen zeggen te opstandig voor stabiel werk en langdurige relaties. Na een baan als verpleegster en het opvoeden van kinderen vindt ze het nu haar beurt.
Hoewel er nauwelijks wind staat vaart ze toch uit. Ze wil non-stop naar Long Island (boven New York). Dana leeft Spartaans; ze heeft geen motor of generator, dus geen elecriciteit voor een koelkast. Ze eet meestal havermout. Wel is er een klein zonnecelletje voor electronica. Ze is wel gewend aan windstiltes met dagen van gemiddeld 1 knoop per uur vertelt ze (even gas geven is er niet bij). Een mailtje dat we een paar dagen later via SSB krijgen meldt dat ze toch gemiddeld 50 mijl per etmaal doet. We stellen ons voor hoe de klanken van haar mondharmonica bij een ondergaande zon wegsterven over het gladde water. A poor lonesome cowgirl, far away from home?

Het kan nog extremer want even eerder vertrok hier de Duitse Birgitte (72) single handed met haar 21’ bootje (6,30 m.) en een voor het kanaal geleende buitenboordmotor naar de Pacific. Nog sterkere records zullen we melden.

NATUUR OM DE HOEK
De marina ligt op het terrein van een oude Amerikaanse basis, Sherman. Een heel klein deel van de basis wordt nu door het Panamese leger gebruikt, een paar gebouwen en steigers door de kustwacht en dan de marina. Het grootste deel van de basis is natuurgebied, een van de betere van Panama: diverse apensoorten, luiaards, gordeldieren, slangen en veel vogels, zoals de wevervogel met zijn nest dat een gebreide sok lijkt (foto). We zien spidermonkeys, zwarte aapjes die zich vasthouden aan veel verschillende takken tegelijk en dan op grote spinnen lijken. De luiaard die we zien zit doet zijn naam eer aan, hij zit zo stil dat hij wel opgezet lijkt (foto). Ook de Engelse naam past prima bij hem: sloth. Een taxi chauffeur vertelt dat de erecode van de taxi’s is dat je stopt voor een luiaard die oversteekt, het beest in z’n nekvel pakt en naar de overkant brengt. Hij laat ons zien hoe het moet. Zou je ‘m gewoon oppakken dan krijg je een haal met z’n lange nagels en kan je naar de dokter.

STROOP
Het is ons weer eens overkomen. We kwamen op 14 maart in Shelter Bay aan en vertrekken op 10 mei. Bijna 2 maanden, terwijl we ons voornamen minder lang in relatief oninteressante jachthavens te blijven. Toen we aankwamen moesten we alleen een US visum voor Jos regelen, een stuk van de uitlaat vervangen en een nieuwe V-snaar op de dieselgenerator zetten. Bij het servicen van de motor bleek dat de koelwaterpomp vervangen moest worden, alleen al het bestellen via ebay duurde 3 weken. Toen we na reparatie wilden starten bleek de solanoid van de startmotor kapot. Ook de startmotor maar even reviseren dan. De nieuwe V-snaar werkte niet want de hele waterpomp zat vast. We vervingen hem tenslotte door een elecrisch waterpompje. Alles duurt hier zo lang; er zijn wel goede monteurs in de haven, maar je moet zelf voor de onderdelen zorgen via internet of door een strooptocht met bussen en taxis langs adresjes in Colon en PC.
Alles leek tenslotte geregeld, na 3 pogingen hebben we juiste autoriteiten gevonden en zijn op 2 mei uit het land uitgecheckt. Maar net voordat we wilden vertrekken prikte Jos bij het ontdooien de verdamper van de koelkast kapot en werd hij een week door koorts geveld. Inmiddels is alles weer geheeld en zolang niemand onze illegale status merkt hopen we op 10 mei eindelijk weg te zeilen.

- Mei – juni Cuba
- Juni – okt langs de oostkust van de VS naar het noorden (Chesapeake, Newport, New York)
- > Dec de Bovenwindse Eilanden

ONS BEREIKEN
Gaat het makkelijkst via onze email. jos.vanveen@inter.nl.net of hendriksmajo@gmail.com. Graag sms-en of skypen.Voor dringende zaken Majo: + 31 655712122. Jos’ mobiel is voorlopig uit de lucht omdat hij blokkeerde op een Aple update.